18/07/2023

En 2021, a economía americana rexistrou o seu maior crecemento desde 1984, a medida que se abandonaban os confinamentos relacionados coa pandemia da COVID-19. En 2022, porén, o crecemento desacelerou notablemente, xa que a Reserva Federal comezou a endurecer a súa política monetaria. O seu obxectivo: calmar as fortes presións inflacionistas sen afundir a economía.
No ano pasado, a actividade inmobiliaria caeu fortemente e as manufacturas entraron en recesión. No entanto, o mercado laboral mantívose forte e a actividade económica aguantou en niveis razoables. En 2023, a tendencia parece ser a mesma, pero a pregunta chave é que vai pasar a continuación: teremos unha aterraxe económica suave, unha forzosa ou algo intermedio? E se non hai aterraxe?

• Que é unha aterraxe suave? É cando o banco central controla suficientemente a economía como para frear a demanda e a inflación, pero sen desencadear unha crise económica e sen provocar un afundimento no mercado laboral. É o obxectivo da Reserva Federal, aínda que para conseguilo non só se precisa pericia, senón tamén moita sorte.   
• Que é unha aterraxe forzosa? En una palabra: unha recesión económica. Isto é o que moitos economistas prognosticaron que vai ocorrer, a medida que os efectos da campaña de axuste monetario máis agresiva desde 1980 se van filtrando na economía. Se a inflación non afrouxa ou se a Fed comete un erro de política, o mercado de traballo podería colapsar, o que acabaría afundindo a economía. Nin Powell nin, sobre todo, Biden, queren este escenario.   
• Hai un termo medio? Si. A chamada “recesión de crecemento” implica un período de tempo prolongado de crecemento económico por debaixo do potencial de longo prazo e de taxas de desemprego á alza, mais sen que se produza unha contracción total da economía.   
• E a “non aterraxe”? Ata a irrupción da pandemia en 2020, a economía australiana levaba 30 anos sen rexistrar unha recesión económica. As recesións teñen un compoñente cíclico, pero non son en absoluto inevitables. O escenario de “non aterraxe”, termo que comezou a circular a principios de 2023, implica unha reaceleración económica, que non frea a tendencia de desinflación. Neste contexto, a economía non terminaría de chegar a un punto morto.   
• Podería a Fed incrementar o obxectivo de longo prazo para a inflación desde o 2% actual? Algúns analistas critican a definición arbitraria do obxectivo de inflación no 2%. Por que non amplialo ata o 2,5% ou o 3%?, sosteñen. A Fed insiste en que non tiveron en conta esta posibilidade e que o obxectivo do 2% é irrenunciable. Non obstante, tamén deixaron claro que están dispostos a tolerar unha inflación por riba do obxectivo durante algún tempo, sobre todo se apunta á baixa. En definitiva, a Fed non pretende afundir a economía só para que a inflación retorne rapidamente ao seu obxectivo.   
• Conseguiu a Fed algunha vez a aterraxe suave da economía? Si. En 1994-1995, baixo a presidencia de Greenspan, a Fed duplicou os tipos de xuro e levounos ao 6%, grazas ao cal conseguiu desacelerar o crecemento económico sen terminar co ciclo. O endurecemento monetario, no entanto, provocou perdas cuantiosas aos investidores de renda fixa (aínda que non tan intensas como as sufridas en 2022) e a quebra financeira do Condado de Orange, en California. 
• Fracasaron todas as demais tentativas? Non de todo. A Fed logrou unhas aterraxes “bastante suaves” no último medio século. En 2001, produciuse unha recesión moi leve, de apenas 8 meses de duración.