Ekonomia 2023an

Duela hilabete batzuk zeuden aurreikuspenen aldean, 2022a ezusteko positiboekin ari da amaitzen ekonomia aurreratuetako jarduerari dagokionez. Aurten ziurgabetasun handia izan dugun arren, Ukrainako gerraren eta, batez ere, horrek energiaren prezioan eta horniduran izan duen eraginez, jarduera globalak nahiko ondo eutsi dio eta espero baino hobea izan da.

Erresilientzia hori, funtsean, lau faktoreren ondorioa da. Lehena, pandemian pilatutako aurrezki koltxoia, herrialde askotan ezaugarri komuna izan dena. Bigarrenik, lan-merkatuaren indarra, ekonomia garatu nagusien langabezia-tasa txikiak eta enplegu-sorreraren dinamismoak erakusten duen bezala. Hirugarrenik, udaz geroztik hobekuntza nahiko orokortua izan dugu energiaren eta beste lehengai batzuen prezioetan, eta ekoizpen-prezioen dezelerazioan islatzen hasi da. Laugarrenik, enpresek ziurgabetasun eta shock energetikoaren aurrean erakutsitako malgutasuna eta egokitzeko gaitasuna. Horri guztiari esker, kontsumoaren hazkunde-erritmo onari eutsi ahal izan zaio, inflazio handiak erosahalmenean galera ekarri duen arren.

Inguruabar horien aurrean, eta BBVA Research-en aurreikuspenekin bat etorriz, 2022ko hazkundea gorantz berrikusi da ia geografia guztietan, eta beraz, abiapuntu ona da 2023ari ekiteko. Edonola ere, zuhurrak izan beharra dago, arriskuak ugariak dira oraindik, eta datorren urteko hazkundea bere potentzialaren azpitik geratuko da. 

Jarduerak espero baino hobeto jokatzen duen arren eta atzeraldi batean sartzeko probabilitatea murrizten den arren, ekonomia aurreratuak dezelerazio fase argian daude, aurreratutako adierazleek adierazten dutenez. 

Europan konfiantza handiagoa dugu energia-eskaintzaren murrizketarik ez gertatzeko, kontuan hartuta gas-erreserben maila handia, energia-kontsumo elektrikoaren murrizketa eta beste hornidura-iturri batzuen dibertsifikazioa. Hala ere, inflazio handia (errenta erabilgarria nabarmen murrizten duena) eta EBZk interes-tasak igotzearen eragina kontuan hartuta, ezin da baztertu jardueran beherakada moderatuak gertatzea 2022ko laugarren hiruhilekoan edo 2023ko lehen hiruhilekoan. 2023an, euroguneko BPGa ia gelditu egingo da 2022koaren aldean (-%0,1), gure aurreikuspenen arabera.

Estatu Batuetan, atzeraldi teknikoa geroxeago etor liteke, 2023ko bigarren hiruhilekoan, Erreserba Federala inflazioa eten eta itxaropenak desainguratzea saihesteko ezartzen ari den diru-murrizketak eraginda. Nolanahi ere, laburra eta intentsitate txikikoa izango litzateke, eta 2023 osorako BPGa %0,5 haztea espero dugu. 

Gainera, bai Europan eta bai AEBetan, funtsak. zenbait indargune daude atzeraldi leun bat espero izateko, halakorik gertatuz gero. Beste krisi batzuetan ez bezala, ez da desoreka garrantzitsurik hautematen, merkatu batzuetan izan ezik, adibidez, zenbait herrialdetako etxebizitza-prezioetan edo enpresen ehuneko maneiagarri baten zorpetzean, horiek zailtasun handiagoak izango baitituzte goranzko interes-tasei aurre egiteko. Bestalde, bankuen balantzeek sendotasuna ari dira erakusten, eta beraz, ez da kreditu-murrizketarik espero. 

Hauek idazten dute:

Sonsoles Castillo, BBVA Research-eko analisi ekonomiko eta finantzarioko arduraduna, eta Rafael Domenech, BBVA Research-eko Analisi Ekonomikoko arduraduna eta Valentziako Unibertsitateko Ekonomia Analisiko katedraduna.